De overbruggingswet box 3

Spaarders betaalden te veel belasting

De aanpassing van het stelsel voor box 3 is noodzakelijk, omdat het oude systeem gebaseerd was op een vaste vermogensmix. Hierbij werd uitgegaan van vaste verhoudingen tussen spaargeld en beleggingen, afhankelijk van de hoogte van het vermogen. Deze mix was voor iedereen hetzelfde, ook als iemand alleen spaargeld had.

Door dit oude systeem betaalden mensen met spaargeld (met een lager rendement) te veel belasting, terwijl beleggers (met een hoger rendement) te weinig betaalden in verhouding tot hun werkelijke rendement. De Hoge Raad heeft bepaald dat het forfaitaire stelsel van box 3, dat sinds 2017 gold, in strijd was met het Europese recht en dat rechtsherstel nodig was om aan te sluiten op het daadwerkelijke rendement.

Overbruggingswet ligt dichter bij de realiteit

Bij het oude stelsel werd aangenomen dat u een deel van uw vermogen spaarde en een deel belegde. Met de Overbruggingswet houdt de Belastingdienst rekening met de vermogensbestanddelen die u daadwerkelijk bezit. Voor elk deel wordt een fictief rendement gebruikt dat dicht bij de werkelijke rendementspercentages voor sparen of beleggen ligt.

De voorlopige rendementspercentages zijn bekend

Voor belastingjaar 2023 zijn de voorlopige rendementspercentages als volgt vastgesteld:

• Bank- en spaartegoeden: 0,36%
• Schulden: 2,57%
• Beleggingen: 6,17%

In 2023 wordt gerekend met een verondersteld rendement van 0,36% op bank- en spaartegoeden. Dit zal volgend jaar definitief worden vastgesteld op basis van de gemiddelde rente op kortlopende spaartegoeden.

Voor de veronderstelde rente op schulden in box 3 wordt dezelfde methodiek gebruikt. Momenteel gaat de fiscus in de voorlopige berekening uit van een rente van 2,57% op schulden in 2023, maar dit wordt na afloop van het jaar vastgesteld op basis van de gemiddelde hypotheekrente.

Het gemiddelde langjarige rendement wordt vastgesteld op één percentage voor alle overige bezittingen. Voor 2023 wordt dit fictieve rendement op 6,17% gezet. Dit is gebaseerd op historische rendementen, waarbij vastgoed voor 53% meeweegt, aandelen voor 33% en obligaties voor 14%. Dit staat dus (nog) los van de daadwerkelijke vermogensmix van de beleggingen in box 3.

Vooral negatieve gevolgen voor beleggers

Voor het belastingjaar 2024 is al te bepalen wat het verwachte rendement zal zijn dat de fiscus zal hanteren voor de ‘overige bezittingen’. Dit wordt gebaseerd op langjarige trends die eindigen in het jaar 2022. Vermogensplanner René Bruel van ABN AMRO MeesPierson heeft dit onderzocht en berekent een fictief rendement van 6,04% voor 2024.

Het nieuwe stelsel heeft vooral negatieve gevolgen voor beleggers, omdat zij in tegenstelling tot spaarders meer belasting zullen betalen dan voorheen. Wie met beleggingen in box 3 uitkomt op een rendement dat lager ligt dan (circa) 6%, wordt eigenlijk zelfs te zwaar belast.

Bereken uw belastingdruk

Het stappenplan vanuit de belastingdienst is als volgt:

Stap 1: Gebruik de voorlopige rendementspercentages 2023 die we hierboven noemen om het rendement per vermogensbestanddeel op 1 januari uit te rekenen.

Stap 2: Het rendement van bank- en spaartegoeden en contant geld telt u op bij het rendement van beleggingen en andere bezittingen. Het totaal vermindert u met het rendement op de aftrekbare schulden. Dit is uw belastbaar rendement.